Twierdza Kłodzko

Twierdza Kłodzka to jeden z najstarszych i zarazem najcenniejszych oraz najdłużej funkcjonujących zespołów obronnych na terenie obecnej Polski. Przez ponad 900 lat istnienia fortyfikacji wielokrotnie stawała się miejscem walk w 1114, 1428, 1470, 1622,0 1742,0 1760 i 1807 roku. Stąd teren ten zmieniał przynależność kolejno z ziem polskich na czeskie, austriackie, pruskie i niemieckie. Budowle, które ujrzycie, to efekt wielowiekowych nawarstwień różnych systemów i szkół fortyfikacyjnych: włoskiej, holenderskiej, austriackiej, francuskiej i pruskiej oraz działalności wielu wybitnych fortyfikatorów. W szczytowej fazie rozwoju Twierdza składała się z:

• Twierdza Główna (A), którą zwiedzasz; powstała ona w wyniku wielowiekowych przekształceń średniowiecznego zamku powstałego na miejscu starszego grodu

• fortyfikacji miasta (B) – otaczające miasto, samo miasto od zdobycia przez króla Prus w 1742 r. przekształcono na miasto garnizonowe dla ok. 5000 żołnierzy z 40 budynkami koszarowymi, większość murów bram i fos rozebrano na przełomie XIX i XX w.

• Fort na Owczej Górze (C)– zabezpieczał wzgórze przed zdobyciem przez nieprzyjaciela i ostrzału Twierdzy Głównej i miasta

• Zaplecza gospodarczego (D wraz z mostem śluzowym tzw. przedmieście ząbkowickie (dziś ulica Łukasińskiego), gdzie zlokalizowano magazyny żywności, kościół garnizonowy, piekarnie, stajnie, lazaret, czy kasyno.

Komendantura Twierdzy (c) od I połowy XVII w. mieściła się w północnej pierzei rynku, prawdopodobnie równolegle do niej powstał Ogród Komendanta, w którym się znajdujesz. Woda w fontannie o dziwo nie pochodziła z żadnej z fortecznych studni. Woda poza użyciem studni, pompowana była z fortecznego ujęcia wody (a) (Wasserkunst) żelaznymi rurami za pomocą drewnianego koła wodnego (Wasserrad) napędzającego pompy. Woda pompowana była pod górę stromego wschodniego stoku twierdzy, trafiała do kamiennej cysterny w Bastionie Wysokim (b), stamtąd spływając w dół tryskała do zachowanej fontanny.

tekst: Grzegorz Basiński